In deze editie van “We vragen het aan” laten we Anne, van praktijk Seksuologen met twee, aan het woord. Ze deelt haar expertise in dit artikel dat raakt aan een onderwerp waar nog steeds vaak een taboe op heerst, namelijk ‘intimiteit’. Anne breekt het taboe open en praat hierover met een flinke dosis openheid. Zo laat Anne zien dat seksualiteit en een lichamelijke beperking absoluut samen kunnen gaan, mits er ruimte is voor openheid, communicatie en soms wat creativiteit. Ook doet ze een duidelijke oproep aan zorgprofessionals: maak dit bespreekbaar! Want echte zorg gaat óók over nabijheid en verbinding op intiem gebied.

Anne vertelt:

Seksualiteit wordt snel geassocieerd met lichamelijke vrijheid, beweeglijkheid en lichamelijke aantrekkingskracht. Mensen in een rolstoel worden regelmatig geconfronteerd met het stereotype dat zij niet seksueel zouden zijn. Maar dit idee is onjuist en kan zelfs schadelijk zijn. Het zorgt ervoor dat het thema seksualiteit nog meer in het taboehoekje wordt geplaatst. Een gesprek erover starten wordt hierdoor lastiger en soms zelfs onmogelijk. Het ontneemt mensen het recht op een sensueel, intiem en verlangend bestaan.

Mensen met een lichamelijke beperking, blijven seksuele wezens. Verlangen verdwijnt niet bij het hebben van een beperking of met de komst van een rolstoel of ander hulpmiddel, maar het kan er wél anders uit gaan zien. Seksualiteit dient dan vaak opnieuw uitgevonden te worden. Dat vraagt om creativiteit, communicatie en het loslaten van het traditionele ‘seksuele-script’ waarin seksuele handelingen centraal staan. In plaats daarvan komt er meer ruimte voor aanraking, fantasie, humor, vertrouwen en wederzijdse afstemming.

Maar… dit is vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Er zijn gevoelsmatige drempels. Medische professionals bespreken zelden seksuele gezondheid en kunnen het gevoel van taboe daarmee versterken. Wanneer iemand in een rolstoel zit, zien we dat een hulpverlener nóg minder geneigd is om het gesprek over intimiteit en seksualiteit te openen. Dit is dan ook direct een oproep aan alle mensen in de zorg, welke discipline dan ook: open het gesprek!

Partners weten soms ook niet goed hoe ze een gesprek over deze thema’s moeten beginnen. Het kan onwennig aanvoelen, maar dat is eigenlijk ook niet vreemd. We leren niet hoe we deze onderwerpen bespreekbaar moeten maken. Het gesprek hierover starten kan nieuw aanvoelen, maar practise makes perfect. Hoe vaker het gesprek over intimiteit, relaties en/of seksualiteit gaat, hoe gemakkelijker het zal voelen en verlopen. En… precies hetzelfde hierin geldt vaak ook voor ouders. Ook zij worstelen soms met hoe en wanneer ze het gesprek over intimiteit en seksualiteit met hun kind moeten voeren. Zeker als er sprake is van een beperking. Uit bezorgdheid of onwetendheid wordt het onderwerp soms vermeden, terwijl juist openheid en erkenning ontzettend belangrijk zijn. Ouders hoeven geen kant-en-klare antwoorden te hebben; het belangrijkste is dat ze laten merken dat dit géén verboden of spannend onderwerp is. Door simpelweg te luisteren, vragen te stellen en ruimte te bieden, bevorder je het ontstaan van een veilig klimaat waarin alles bespreekbaar mag zijn.

Ook kan een negatief zelfbeeld als flinke drempel ervaren worden. Het worstelen met zelfbeeld, schaamte en onzekerheid is zwaar. Mensen met een beperking krijgen ook vaak het idee dat ze hun partner of omgeving ‘lastig vallen’ waardoor een gesprek wordt vermeden. Deze stilte zorgt voor meer eenzaamheid en verlaagd het zelfvertrouwen. Ook hier kan het gesprek openen enorm helpen!

Daarnaast spelen er vaak veel praktische vragen: hoe verloopt de intimiteit als je lichaam bepaalde bewegingen niet toelaat? Zijn er houdingen of hulpmiddelen die helpen? Hoe bouw je een seksuele relatie op als je ook zorgafhankelijk bent? Al deze vragen verdienen een plek in de seksuele voorlichting, zorg én in de therapeutische ruimte.

Wat vaak onderbelicht blijft, is hoeveel sensualiteit er mogelijk is juist wanneer je de tijd neemt, dichtbij komt en contact maakt zonder haast. Seksualiteit in een rolstoel kan zachter, intiemer, gerichter en bewuster zijn. En dat is géén verlies, maar een verschuiving. Het vergt misschien meer woorden, maar het levert vaak meer diepgang op.

Tot slot: we moeten niet alleen praten over wat niet mogelijk is, maar juist over wat er mooi en wél mogelijk is. Over nieuwe ontdekkingen. Over partners en ouders die steunen. Over lichamen die anders bewegen, maar net zo veel verlangen kunnen hebben en opwekken. Over mensen die zich, juist ook door beperking, dieper met zichzelf en hun geliefden verbinden.

Het is tijd dat we seksualiteit en handicap niet langer als tegengestelden zien, maar als aspecten die samen kunnen bestaan. Open het gesprek; de ander zal je dankbaar zijn!

Over Seksuologen met Twee
Seksuologen met Twee is het initiatief van Anne en Leila, twee bevlogen seksuologen die zich inzetten om taboes rondom seksualiteit, intimiteit en relaties te doorbreken. Ze combineren hun wetenschappelijke achtergrond met een open en toegankelijke benadering, zowel online als offline. In hun praktijk bieden ze begeleiding aan individuen, koppels, en zijn ze actief op sociale media. Ook zijn ze regelmatig te vinden op evenementen. Daarnaast hebben ze twee boeken geschreven, waaronder TABOE(K) en hebben ze en webshop waar je o.a. accessoires en spellen kunt shoppen die gesprekken over seksualiteit op een speelse manier stimuleren.

Hun missie is duidelijk:
Seksualiteit bespreekbaar maken voor iedereen!

 Behoefte aan meer informatie? Kijk dan eens op hun website of neem contact op met Anne of Leila via hun contactpagina!

 

Terug naar nieuws